Cholesterol - zły i dobry dla naszego organizmu

Cholesterol jest niezbędny do życia. Bierze udział w tworzeniu hormonów sterydowych, kwasów żółciowych i witaminy D, jest także składnikiem błon komórkowych. Część cholesterolu zwana cholesterolem endogennym, powstaje w organizmie człowieka, głównie w wątrobie, a także w jelicie cienkim i w skórze.
Podobnie jak inne związki tłuszczowe cholesterol jest nierozpuszczalny ani w wodzie, ani we krwi. Łączy się z białkami, fosfolipidami i trójglicerydami.
Cholesterol jest dostarczany także bezpośrednio z pożywienia, nazywamy go cholesterolem egzogennym.

Złym cholesterolem nazywana jest beta-lipoproteina - LDL. Jeśli jej poziom jest zbyt wysoki, to duże ilości cholesterolu (LDL wyprowadza go z wątroby do komórek) odkładają się w komórkach ścian tętniczych, tworząc tam złogi, zwane blaszkami miażdżycowymi. Odkładanie się złogów cholesterolu doprowadza do zwężenia tętnic wieńcowych, które nie dostarczają sercu odpowiedniej ilości krwi i tlenu. Zablokowanie przepływu krwi, może spowodować zawał serca. W procesie tym bierze także udział cholesterol z pożywienia.
Nieodpowiednia dieta obfitująca w pokarmy z dużą ilością cholesterolu i tłuszczów podwyższa stężenie LDL. Wszystko to powoduje rozwój miażdżycy i zwiększa ryzyko choroby wieńcowej.
Alfa-lipoproteina - HDL, nazywana jest powszechnie dobrym cholesterolem. Usuwa ona cholesterol ze ścian naczyń (przenosi nadmiar cholesterolu z komórek do wątroby), dlatego przypisuje się mu właściwości przeciwmiażdżycowe.

Dzienna dawka cholesterolu nie powinna przekraczać 300 mg.
Czego unikać? Przede wszystkim nadmiaru tłuszczu w pożywieniu i zbyt dużej ilości nasyconych kwasów tłuszczowych. Ich źródłem są tłuste mięsa i wędliny, potrawy smażone na maśle i smalcu. Nie poleca się podrobów, tłustych wyrobów cukierniczych, jajek (jedno na tydzień - wliczając jajka stosowane do przygotowania posiłków), pełnotłustego mleka i jego przetworów, np. śmietany, serów żółtych i topionych, konserw mięsnych, pieczywa białego.
Potrawami wskazanymi z punktu widzenia profilaktyki miażdżycowej są kasze, ciemne pieczywo, płatki, owoce, warzywa, mleko i produkty o obniżonej zawartości tłuszczu,
oleje roślinne i ryby (gotowane, wędzone, z rusztu), oliwa z oliwek, chude mięso (np. kurczaki), chude wędliny, posiłki gotowane, duszone, pieczone w folii lub na ruszcie.

Cholesterol